قضات دادگاه صلح از قضات موجود در محاکم انتخاب می‌شوند، به منظور ایجاد و افزایش انگیزه، امتیازاتی برای قضات دادگاه‌های صلح در نظر گرفته شده است که از مزایای آن بهره‌مند خواهند شد.
فلسفه وجودی این دادگاه‌ها صلح و سازش بین مردم است، یکی از مزایای دادگاه‌های صلح این است که احکام صادره تک مرحله‌ای و قطعی است و براین اساس سبب افزایش سرعت کار و کاهش مراحل رسیدگی خواهد شد و به‌دلیل وجود شوراهای حل اختلاف در کنار دادگاه‌های صلح، سرعت رسیدگی به پرونده‌ها افزایش می‌یابد.
قاضی دادگاه صلح باید در جلب رضایت طرفین تلاش کند و سپس به شورای حل اختلاف ارجاع دهد، مراجع قضائی مختار هستند که در تمام مراحل رسیدگی، در صورتی که ظرفیت صلح و سازش در پرونده وجود داشته باشد پرونده را به دادگاه‌های صلح ارجاع دهند.
دعاوی در صلاحیت دادگاه‌های صلح، ترکیبی از دعاوی حقوقی، کیفری و خانواده است و فلسفه وجودی دادگاه صلح، ایجاد و ترویج صلح و سازش در میان مردم است و شوراهای حل اختلاف در کنار این دادگاه می‌توانند از اطاله دادرسی جلوگیری کنند.
